Çerkez Mantısı ( Haluja ) Tarifi

Çerkez Mantısı ( Haluja ) için Malzemeler :

Hamuru için;

• 500 gr un
• yeterince su
• kaya tuzu

içi için;

• 2 adet haşlanmış patates
• yarım adet ince kıyılmış kuru soğan
• 1 tatlı kaşığı domates salçası
• 1 yemek kaşığı tereyağı
• bir tutam çerkez tuzu

Servis için :

• süzme yoğurt
• pul biberli tereyağı

Çerkez Mantısı ( Haluja ) Tarifi :

• un, su tuzdan hamuru tutun ve dinlenmeye bırakın.
• Hamur dinlenirken bir tavada tereyağında soğanı kavurmaya başlayın ve içine haşlanmış patatesleri rendeleyin.
• Patateslere baharat ve salçasını ilave edip bir kaç dakika kavurup altını kapatın.
• Hamurunuzdan 2 beze çıkarın ve mantı hamurundan kalın olacak şekilde açın.
• Açılan hamuru çay bardağı ile kapatarak yuvarak şekilde kesin.
• Hamurların içine patatesli harcı koyup yarım ay şeklinde kapatın.
• Büyük bir tencere su kaynatıp tuzunu ekleyin.
• Hazır olan halujaları kaynar suda 6 dakika kadar pişirip servis tabağına alın.
• Üzerine yoğurt ve biberli tereyağı ile servis edin.

HALUJA (ÇERKES MANTISI) , HALUZ (HALUJ)

“Kafkasya’da “Üçken şeklinde yağda kızartılmış peynirli puf böreğine haluz derler. Bir de ince açılmış hamurun içine peynir ve soğan koyduktan sonra yumurta büyüklüğünde veya biraz daha büyük boyda yuvarlak hale getirip suda pişirirler ki buna da psihaluj derler. Su böreği gibidir. Bu börek pek muteber olmadığından ağır misafirlere ikram edilmez. Bazen de suda kaynatıldıktan sonra ve meselâ ertesi gün yenmek istenirse kızartıp da yerler. Haluz sofraya bir sahan içinde olarak konduğu gibi bazen de öylece konur. Koparıp dağıtmamak için el ile tutularak ısırılıp yenir. Haluzz-Haluj pasta gibi ekmek makamında safraya konduğu için yoğurt, kaymaklı süt, tereyağı, bal veya tiritle yenir. Ekseriya hediye olarak akraba ve ahbaplar arasında hediye olarak götürülür. Halujun bir de patatesli cinsi vardır ki bu da şu şekilde yapılır. Patates soyulduktan sonra su içinde kaynatılarak güzelce pişirilir. İçine biraz kırmızı biber, tereyağı, tuz konur ve evvelce hazırlanmış olan açılmış dört köşeli yufka içine konur, yufkanın bir yarım daire şeklinde yapıştırılmasını müteakip biraz durduktan sonra kaynar suyun içine atılır ve kaynatılır. Sıcağı sıcağına yenir.”

Önder Şenyapılı’ya göre: “Haluj, bir çerkez yemeği, bu yemek hemen hemen tüm çerkez topluluklarında farklı adlarla da olsa (mantaz, psıhalve, vb.) pişirilmekte. Aynı yemek Anadolu’nun bazı bölgelerinde ‘hinkal’ adıyla da geçiyor. Ama asıl ilginç olan; Polonya’da da aynı haluj’a benzeyen ‘pierogi’ isimli bir yemeğin bulunması” “çerkezler bu yemeğe psi haluve diyor.” Abzekler bu yemeğe matez , kabardeyler psihaluj, osetler kabın, kumuklar ise kurze derler. Kumuklar ayrıca bu yemeğin etlisini (turşu suyu ile de) yaparlar. Düzce, Adapazarı, Balıkesir yöresi çerkesleri bu yemeğin (Çerkeş) peynirlisini de yaparlar. Yemeğin en güzel sunumu sıcak sıcak ve yanında isteğe göre sarmısaklı veya sade yoğurt ilave edilmesi, üzerine de pul biberli hafif tereyağı eklenmesi ile olur. Belçika’daki çerkesler haftada en az bir kez bu yemeği afiyet ile yerler.” “Bu yemeğin Çeçen ismi de kurzunuş’tur.” “kaberdeyler bu yemeğe biz psi halive diyorlar.”

HALUŞKA / HALIŞKA / HALUÇKA

Mengen yöresinde hamurdan yapılan ve içi boş hazırlanan ve bir çeşit mantı olarak tanımlanabilecek olan yemek halışka (çene çarpan) adıyla anılmaktadır. “Haluşka’nın bir adı da, ‘Haluçka’. TDK’nın Söz Derleme Dergisi, Cilt II’ye göre, Kastamonu’da Haluçka, Safranbolu/Zonguldak’ta Haluşka, ‘tatar böreği’ demek.”

Eskişehir yöresi Çerkez mutfağında Haluzz (Haluje): Peynir, soğan, un, su, tuz.

Un, su. tuz karışımından elde edilen hamur, ince açılır. Yuvarlak biçimde kesilir. İçlerine peynir ve soğan konur ve yumurta büyüklüğünde yuvarlanıp, suda pişirilir. Bazen, ertesi gün yenmesi için suda kaynatılmış hamurlar kızartılır. Elle tutulup ısınılarak yenir. Yoğurt, kaymaklı süt, tereyağ, bal ve tiritle yenir.

Patates, su, şibji (kırmızı biber), tereyağ, tuz, un.

Patates soyulduktan sonra su içinde kaynatılıp, pişirilir. İçine şibji, tereyağ, tuz konur. Öte yanda un, su ve tuzdan hazırlanmış olan hamur küçük, incecik yufka olarak açılır. Sonra daireler şeklinde kesilir ve içine hazırlanan iç yerleştirilir. Yarım daire şeklinde kapatılır. Biraz bekletildikten sonra kaynar suda kaynatılır. (Buna Kabartaylarda Hampal denir)

Kaynak : http://www.aytenusta.com.tr/haluja-cerkez-mantisi